Một sai lầm khi mới tập bơi

Người mới tập bơi thường vì quên mất luật khúc xạ ánh sáng mà gặp những hậu quả đáng tiếc, đôi khi xảy ra nguy hiểm: họ không hiểu rằng sự khúc xạ nâng tất cả những vật chìm trong nước lên cao hơn vị trí thực của chúng.

Đáy hồ ao, sông ngòi, bể chứa nước, qua con mắt của chúng ta, hình như nông hơn gần 1/3 độ sâu thực của nó. Nếu tin vào sự nông cạn huyền ảo đó, người ta sẽ lâm vào tình trạng nguy hiểm. Về điểm này, trẻ em và nói chung tất cả những người thấp bé cần đặc biệt lưu ý, bởi vì việc ước lượng nhầm độ sâu của nước có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Nguyên nhân là sự khúc xạ của tia sáng. Có thể giải thích hiện tượng phần đáy hình như được nâng cao lên này, cũng như hiện tượng cái thìa nhúng một nửa vào trong nước trông hình như bị gãy, bằng cùng một định luật quang học

Bạn có thể kiểm nghiệm được hiện tượng này. Hãy mời một người khác ngồi vào bàn sao cho người đó không nhìn thấy đáy của một cái chậu đặt ở trước mặt mình. Ở đáy chậu có một đồng xu. Đồng xu đó, vì bị khuất thành chậu, nên mắt của người kia không nhìn thấy được. Bây giờ hãy đổ nước vào chậu. Lúc ấy, sẽ xảy ra một sự việc bất ngờ: người đó bỗng nhìn thấy đồng xu! Sau khi hút hết nước ở trong chậu ra, đáy chậu cùng với đồng xu lại hạ xuống.

Hình bên giải thích rõ hiện tượng đó, phần M của đáy chậu, qua mắt người quan sát (đặt tại điểm A trên mặt nước) hình như ở vị trí được nâng cao lên: sau khi bị khúc xạ, các tia sáng đi từ nước vào không khí sẽ đập vào mắt người quan sát theo những đường trong hình vẽ, thế nhưng mắt lại nhìn thấy phần đáy chậu đó ở trên phần kéo dài của những đường đó, tức là ở phía trên M. Tia sáng càng đi lệch thì vị trí của m càng được nâng cao. Đó cũng là lý do tại sao khi ngồi trên thuyền con nhìn lòng ao bằng phẳng, ta thường cảm thấy phần lòng ao ở ngay dưới chúng ta là sâu nhất, mà bốn xung quanh thì càng xa càng nông.