Băng trôi là do các phần tử nước ở trạng thái rắn chiếm nhiều thể tích hơn ở trạng thái lỏng, vì thế với cùng một thể tích thì đá băng sẽ nhẹ hơn nước.
Trong tinh thể băng, các phân tử không bị nén vào giống như trong nước. Chúng không thay đổi kích cỡ, mà chỉ là thay đổi cách sắp xếp thôi.
Hầu hết các chất khi ở trạng thái rắn sẽ bị nén chặt hơn trạng thái lỏng. Nếu điều này cũng đúng với băng thì nó đã chìm xuống đáy đại dương lạnh lẽo và sẽ không bao giờ tan chảy, như thế các đại dương có lẽ đã bị đóng băng gần hết mặt nước rồi.